هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
سنسور دریچه گاز یکی از قطعات حیاتی موتور خودرو در بخش مکش میباشد. این قطعه مسئولیت تنظیم میزان هوای وارد شده به سیلندرها را بر عهده دارد. هنگامی که شما پدال گاز را فشار میدهید، دریچه گاز باز میشود تا حجم بیشتری از هوا وارد مجرای مکش و سپس سیلندرها شود. همزمان با این عمل، تزریق سوخت نیز افزایش مییابد تا قدرت بیشتری تولید گردد. این قطعه از اجزای متعددی تشکیل شده است و حسگر دریچه گاز یکی از اجزای حیاتی آن به حساب میآید. این حسگر نقش اساسی در عملکرد صحیح موتور ایفا میکند و در صورت خرابی، ممکن است زنجیرهای از مشکلات برای خودروی شما به وجود آید.
این دستگاه دارای یک سنسور دریچه گاز است که بر روی بدنه آن نصب شده است. وظیفه این سنسور این است که میزان گشودگی پولکی و حجم هوای وارد شده به مجاری مکش را کنترل کرده و این اطلاعات را به واحد کنترل موتور خودرو (ECU) ارسال کند. در مرحله بعد، ECU با نظارت بر عوامل دیگری از جمله دما، دور موتور، و دادههای دریافتی از سنسور هوای جریانی (MAF)، میزان سوخت تزریقی و زمان ایجاد جرقه توسط شمعها را تنظیم میکند.
سنسور دریچه گاز وظیفه خود را از طریق سه پایه یا پین انجام میدهد. پایههای ۱ و ۳ برق مورد نیاز را تامین کرده و پایه ۲ دادههای لازم را به واحد کنترل موتور (ECU) منتقل میکند. با فعال شدن سوئیچ، پایه ۱ به منبع برق ۵ ولت متصل شده و پایه ۳ به اتصال منفی وصل میشود. هنگامی که راننده استارت میزند، سنسور دریچه گاز شروع به عمل میکند و اطلاعات مرتبط با تغییر زاویه و درصد بازشدگی دریچه را به صورت سیگنالهای متناوب به ECU ارسال میکند.
در ابتدا به اهمیت سنسور موقعیت دریچه گاز اشاره نمودیم که با پایش مداوم وضعیت آن، اطلاعات لازم را ارائه میدهد. از دادههای بهدستآمده از این سنسور، واحد کنترل الکترونیک (ECU) میزان سوخت مورد تزریق و زمان جرقهزنی شمعها را بهطور هوشمندانه تنظیم میکند. به عبارت دیگر، این سنسور در بهبود کارکرد موتور و تنظیم قدرت و گشتاور آن نقش اساسی دارد.
بهطور کلی، در سیستم کنترل دریچه گاز خودرو، دو نوع سنسور بهکار میروند که شامل پتانسیومتر و اثر هال هستند. هر دو این سنسورها به منظور اندازهگیری گشودگی دریچه گاز مورد استفاده قرار میگیرند، اما در مکانیسم اندازهگیری تفاوتهایی دارند.
سنسور پتانسیومتری، که به طور رایجتر در خودروها مورد استفاده قرار میگیرد، یک مقاومت متغیر دارد که به شفت دریچه گاز متصل میشود. با فشردن پدال گاز و باز شدن دریچه، مقاومت در پتانسیومتر تغییر میکند و سیگنال ولتاژی به واحد کنترل موتور (ECU) ارسال میشود. سیستم کنترل موتور با استفاده از این سیگنال، میزان تزریق سوخت را تنظیم میکند.
در نوع دیگر یعنی اثر هال، از میدان مغناطیسی برای تشخیص وضعیت دریچه گاز استفاده میشود. در این نوع سنسور، یک آهنربای کوچک بر روی شفت دریچه قرار میگیرد. با چرخش شفت، آهنربا از روی سنسور اثر هال عبور کرده و سیگنال ولتاژ تولید میکند. ECU با تحلیل این سیگنال، مقدار تزریق سوخت را بهینه میکند.
“اشاره نمودهام که سنسور دریچه گاز دارای سه پایه یا پین است. زمانی که راننده سوئیچ خودرو را باز میکند، برق سنسور از طریق پایههای ۱ و ۳ تامین میشود و به حالت آماده کار درآمده و منتظر استفاده میباشد. با راهاندازی موتور و فشردن پدال گاز، این سنسور از طریق یکی از مکانیسمهای فوق، مقدار گشودگی دریچه گاز را تشخیص میدهد و سیگنال نتیجه را از طریق پایه ۲ به واحد کنترل موتور (ECU) ارسال میکند. اهمیت دارد به این نکته اشاره شود که ساختار سنسور دریچه گاز معتبر با ECU خودرو همخوانی دارد و باید مدل متناسب با آن را انتخاب کرد. در صورت استفاده از مدلی که با ECU سازگاری ندارد، ممکن است فرآیند احتراق در موتور با مشکلاتی مواجه گردد.
مشکل در سنسور دریچه گاز خودرو میتواند با علائمی همراه باشد که در زیر به طور مختصر مورد بررسی قرار میگیرند.
مشابه هر قطعه دیگر، نقص در سنسور دریچه گاز نیز نشانهها و علائمی خاص خود را اظهار میکند که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
دور موتور در وضعیت خلاص
یکی از نشانههای اصلی خرابی سنسور دریچه گاز، افزایش دور موتور و خودروی خود در وضعیت خلاص است. البته این مشکل ممکن است به دلیل کثیفی یا خرابی استپر نیز اتفاق بیافتد. بنابراین، بهتر است قبل از هر اقدامی، علت گاز خوردن ماشین مشخص شود.
دور موتور در بازه ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰
اگر در دور موتور بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ دیدید که ماشین به خوبی گاز نمیخورد و موتور دچار خفگی میشود، لازم است سلامتی حسگر دریچه گاز را بررسی نمایید.
تأخیر در گاز خوردن ماشین
اگر سنسور موقعیت دریچه گاز نتواند ولتاژ کافی ایجاد کند، موتور دور نمیگیرد. در این شرایط، زمانی که پدال گاز را فشار میدهید، پیشرانه با تأخیر قابل ملاحظهای واکنش نشان میدهد و گاز با تأخیر چند ثانیهای عمل میکند.
تأخیر در کاهش دور موتور
همراه با تأخیر در گاز خوردن، تأخیر در کاهش دور موتور نیز ممکن است نشانه خرابی سنسور دریچه گاز باشد. این مشکل به دلیل ارسال اطلاعات نادرست به واحد کنترل موتور (ECU) ایجاد میشود.
افزایش مصرف سوخت
زمانی که موتور خودرو گاز میخورد یا دور موتور بهطور ناپیوسته کاهش مییابد، ECU دریچه گاز را بهعنوان یک موقعیت باز تشخیص میدهد. در نتیجه، کنترل کامپیوتری خودرو دستور افزایش تزریق سوخت را صادر میکند و مصرف سوخت افزایش مییابد.
عدم فعالیت خودرو در حالت سرد
در صورتی که خودرو هنگامی که موتور سرد است، با افزایش گاز به طور ناگهانی خاموش میشود، ممکن است حسگر دریچه گاز به درستی عمل نکند. البته، این مشکل ممکن است به دلایل دیگری نیز باشد و خرابی حسگر دریچه گاز فقط یکی از این دلایل باشد.
افت شتاب و کاهش کشش
در صورت خرابی یا وجود اختلال در حسگر دریچه گاز، موتور خودرو بهطور منظم کار نخواهد کرد. این ممکن است باعث مشکلاتی شود که از جمله آنها افت شتاب و کاهش کشش خودرو در سربالاییهاست.
گاز هرز خوردن خودرو
دوران خودکار موتور بدون مداخله راننده در شرایط مختلف به عنوان یکی از نشانههای خرابی حسگر دریچه گاز محسوب میشود. همانطور که گفته شد، این مشکل ممکن است با عملکرد نادرست استپر نیز مرتبط باشد.
مشکل در تعویض دنده
هر گونه اختلال در عملکرد حسگر دریچه گاز باعث ارسال اطلاعات نادرست میشود. در خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک، این مشکل ممکن است تأثیرگذار باشد و عملکرد گیربکس را تحت تأثیر قرار دهد. در خودروهای دستی نیز، اگر دور موتور به دلیل عملکرد نادرست حسگر دریچه گاز بیش از حد بالا رود، تعویض دنده مشکلآفرین خواهد شد.
روشن شدن چراغ چک
هر گونه اختلال در فرایند سوخترسانی و احتراق میتواند باعث روشن شدن چراغ چک شود. خرابی و عملکرد نادرست حسگر دریچه گاز یکی از عوامل ممکن است. البته باید توجه داشت که روشن شدن چراغ چک دلایل متنوعی دارد.
سخت استارت خوردن خودرو
خرابی حسگر دریچه گاز ممکن است نسبت ترکیب مخلوط سوخت و هوا را تخریب کند و آن را از حالت استاندارد خارج کند. در شرایط حاد، این موضوع میتواند باعث سختی در استارت خوردن خودرو شود.
اختلال در سنسور دریچه گاز به علت واحد خاصی محدود نمیشود و انواع مختلفی از دلایل وجود دارد که در زیر به هر یک از آنها پرداخته میشود.
اشکال در واحد کنترل الکترونیکی (ECU)
به خوبی میدانید که ECU به عنوان مغز هوشمند خودرو عمل میکند و اگر قادر به ارسال دستورات صحیح به سایر اجزای خودرو نباشد، این میتواند باعث خرابی آنها شود. سنسور موقعیت دریچه گاز هم از این قاعده مستثنا نیست و وجود یک واحد کنترل الکترونیکی ناسالم ممکن است به تخریب آن منجر شود.
اختلال در اتصالات سیمکشی و نوسانات برق
در صورتی که نوسانات در سیستم برق خودرو یا هر گونه اختلال در اتصالات سیمکشی ایجاد شود، ECU دادههایی که با شرایط واقعی مغایرت دارند دریافت میکند. در این حالت، احتمال وجود دستورات نادرست از سوی ECU برای سنسورهای مختلف وجود دارد. صدور دستورات نادرست نیز ممکن است باعث اختلال در عملکرد برخی از سنسورها شود.
تمیزکاری داخل موتور
بعضی از اجزای خودرو، از جمله سنسورهای الکترونیکی، به حساسیت بالایی در مقابل رطوبت و آب دارند و حتی تماس کوچک با آب میتواند آنها را تخریب کند. سنسور دریچه گاز نیز در این دسته جا میگیرد و هنگام تمیزکاری موتور، باید از اجتناب از پاشیدن آب به قسمتهای حساس از جمله بدنه دریچه گاز پرهیز کنید.
عیبیابی پولک یا قطعات دیگر
در کنار سنسور الکترونیکی، دریچه گاز دارای اجزای مکانیکی نیز میباشد که پولک یکی از این اجزاست. اگر پولک یا هر قطعه دیگر با مشکل مواجه شود، با گذر زمان سنسور دریچه گاز نیز به اختلال مواجه خواهد کرد که این موجب خرابی در طولانی مدت خواهد شد.
استفاده ناپیوسته و بیش از حد از گاز
گاز دادن ناگهانی و افزایش دور موتور به حداکثر ممکن اگرچه لذت خود را دارد، اما میتواند با ایجاد مشکلاتی همچون خرابی قطعات داخلی موتور و تخریب سنسورهای مختلف از جمله سنسور دریچه گاز، مالک خودرو را پشیمان کند.
مانند هر قطعه دیگر، ممکن است سنسور دریچه گاز نیز در طی زمان خراب شود. همانطور که در بالا ذکر شد، در صورت مواجهه با مشکلاتی از قبیل افزایش مصرف سوخت، کاهش توان، دور موتور بالا در حالت پایدار، و سختی در راهاندازی موتور، احتمالاً سنسور دریچه گاز با مشکل مواجه شده است. برای اطمینان از این موضوع، بهتر است با استفاده از دستگاه تشخیص خطا، خطاهای مرتبط را بررسی کنید.
تأثیر خرابی سنسور بر فروش خودرو
خودروهای دست دوم پس از انجام مراجعات فنی و بازبینیهای دقیق به فروش میرسند. خرابی در سنسور دریچه گاز میتواند باعث مشکلات متعددی در خودرو شود. این مشکلات در هنگام بازدید فنی و فروش خودرو آشکار میشوند و ممکن است موجب عدم علاقه مشتری به خرید گردد. علاوه بر این، هر گونه نقص در نهایت موجب کاهش ارزش خودروی دست دوم میگردد.
بسیاری از مشکلات و خطاهای مرتبط با سنسور دریچه گاز با اعمال تنظیمات مجدد و حذف خطاها قابل رفع هستند. با این حال، در صورت تأیید خرابی، بهتر است سنسور را با یک قطعه استاندارد و با کیفیت جایگزین کنید. به عنوان یک قاعده کلی، همانند اکثر سنسورها، تعمیر این حسگر در اکثر موارد ممکن نیست.
بررسی سنسور دریچه گاز با دیاگ
اختلال در سنسور موقعیت دریچه گاز باعث ثبت خطا میشود. با استفاده از دستگاه دیاگ، میتوانید این خطا را مشاهده کنید و با انجام مراحل زیر، سلامتی حسگر دریچه گاز را دقیقتر بررسی نمایید:
بررسی ولتاژ خروجی سنسور در حالت راکد
ولتاژ نرمال بین ۴۰۰ و ۵۰۰ (و در برخی خودروها تا ۸۰۰) میلیولت است. اگر ولتاژ کمتر از ۴۰۰ باشد، خودرو با تاخیر گاز میخورد.
بررسی درصد گشودگی دریچه گاز در حالت راکد
در بیشتر خودروها، درصد گشودگی در حالت راکد صفر است. اگر این مقدار بیشتر از صفر باشد، سیم گاز باید بررسی شود.
در بخش پارامترها، دریچه گاز در حالت راکد باید دور آرام، در حالت نیمه باز باید دور متوسط، و در حالت کاملا باز باید دور حداکثر را نشان دهد.
تعویض سنسور موقعیت دریچه گاز در پراید یا هر خودروی دیگر از طریق چند مرحله ساده قابل انجام است:
1. جدا کردن اتصالات باتری
قبل از شروع کار، سر منفی باتری را جدا کنید تا خطر صدمه به سایر اجزا و قطعات برقی کاهش یابد.
2. قطع اتصال سنسور دریچه گاز
سوکت سیم رابط سنسور با ECU را جدا کنید.
3. باز کردن پیچهای سنسور
پیچهای سنسور را باز کرده و در جای مناسب نگه دارید.
4. برداشتن سنسور معیوب
سنسور معیوب را باز کرده و از جای خود خارج کنید.
5. نصب سنسور جدید
سنسور جدید را به جای سنسور قدیمی قرار داده و پیچها را با دقت ببندید.
نکته: حسگر دریچه گاز تاثیر زیادی بر عملکرد موتور دارد. در صورت خرابی، تعویض به موقع آن توصیه میشود تا مشکلات بیشتری جلوگیری شود.
سنسور دریچه گاز نقش بسیار حیاتی در بهرهوری صحیح و منظم موتور ایفا میکند. در صورتی که این قطعه به هر دلیلی اختلال کند، ممکن است مشکلات زیادی برای خودرو به وجود آید که در این مقاله به بررسی آنها پرداختهایم. با توجه به اینکه خرابی این سنسور میتواند تأثیر مستقیمی بر عملکرد سایر قطعات گیرد، اهمیت ویژهای در جلوگیری از خسارات بیشتر و کاهش هزینهها دارد. بهتر است.
هم چنین میتوانید برای خرید سنسور دریچه گاز در انواع مختلف با نگین خودرو در ارتباط باشید